Senat Kengashi majlisida avtovokzallar, metro stansiyalari, bekatlarda panduslar yo‘qligi, nogironlarga sharoitlar yaratilmagani, hojatxonalar, yo‘l infratuzilmalari va ko‘priklar bilan bog‘liq muammolar ko‘rib chiqildi. Transport vazirligi sharoitlar kelgusi ikki yilda yaratilishini ma’lum qildi.
Poytaxtdagi ijtimoiy obyektlarning 85 foizi nogironlar to‘siqsiz foydalanishiga moslashtirilmagan. Metro bekatlarining ko‘plarida panduslar yo‘q, borlarida ham 45 gradus qilib o‘rnatilgan. Nogironlarning 93 foizi yerusti jamoat transportini qoniqarsiz deb baholadi. Senatorlar shaharsozlarni tanqid qildi.
Turizm vazirligi O‘zbekistonda to‘siqsiz turizm infratuzilmasini rivojlantirishni taklif qildi. Sayohatni nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun qulaylashtirish, pandus, lift va ovozli ma’lumotnomalarni o‘rnatish, imtiyoz va chegirmalar berish — 5 yilga mo‘ljallangan dastur haqida batafsil «Gazeta.uz» materialida.
Senatorlar ma’qullagan qonunga muvofiq, nogironligi bo‘lgan shaxslarning yer uchastkalarini sotib olish xarajatlari davlat tomonidan qoplab beriladi. Adliya vaziri imkoniyati cheklanganlar 2−3 mln nafardan ko‘proqligi, shu bois xarajatlarni qoplab berish tartibi bo‘yicha alohida nizom ishlab chiqilishini ma’lum qildi. «Har bir nogironligi bo‘lgan shaxsga kompensatsiya berishning imkoni bo‘lmaydi», — dedi Ruslanbek Davletov.
Prezident farmoniga muvofiq, 1 apreldan nogiron bo‘lib qolgan muddatidan qat’iy nazar imkoniyati cheklangan shaxslarga bir xil miqdorda — 622 ming so‘mga teng nafaqa tayinlanadi. 18 yoshgacha nogironligi bo‘lgan bolalarni parvarish qiluvchi ona-otalarga minimal iste’mol xarajatlardan kam bo‘lmagan miqdorda (500 ming so‘m) yangi nafaqa joriy etilmoqda.
Prezidentning tegishli farmoniga ko‘ra, 1 martdan barcha imtiyozli toifaga kiruvchi qo‘shimcha 30 ming nafar fuqaroga, ularning pensiya nafaqa olishi yoki mehnat faoliyatini olib bormasligidan qat’iy nazar, 130 ming so‘m miqdorida kompensatsiya to‘lovi joriy qilinadi. Bundan tashqari, 100 yoshga to‘lgan va undan oshgan pensionerlarga har oy 289 ming so‘m miqdorida qo‘shimcha to‘lov amalga oshiriladi.
Pekin qishgi Olimpiadasi ochilishida qatnashadigan Shavkat Mirziyoyev, UZIMEI`ni «byurokratik va noqulay», deb atagan Jahon banki eksperti, 100 maqsadni jamlagan Taraqqiyot strategiyasi, 2021 yilda import qilingan $588 mlnlik «inomarka» lar, shovqinga qarshi kurashni tartibga solishni taklif qilgan Adliya vazirligi, yangi tayinlangan hokimlar va boshqalar — «Gazeta.uz» ning 31 yanvardagi eng muhim xabarlari dayjestida.
Jahon bankining yangi hisobotida O‘zbekistondagi nogironligi bo‘lgan shaxslar duch kelayotgan ko‘plab mumammolar — noqulay infratuzilma va savollarni tug‘diradigan statistika tizimi haqida so‘z yuritiladi.
Prezident qarori bilan joriy yilda «Temir daftar» ga kiritilganlar, 18 yoshga to‘lmagan farzandi bor boquvchisini yo‘qotganlar pensiyasini oluvchi oilalar hamda 18 yoshgacha bolalar uchun nogironlik nafaqasini oluvchilarga bir martalik 800 ming so‘m miqdorida moddiy yordam beriladi.
Prezident qaroriga ko‘ra, 18 yoshgacha bo‘lgan bolalarga nogironlikni belgilash pediatriya tibbiy-ijtimoiy ekspert komissiyalari tomonidan amalga oshiriladi. 2022 yil 1 avgustdan boshlab Toshkent shahrida, 2023 yil 1 yanvardan respublikaning barcha hududlarida nogironligi bo‘lganlarni hisobga olish va ko‘rikdan o‘tkazishning yangi elektron axborot tizimi joriy etiladi. Nogironlik belgilari aniq ko‘rinib turgan, anatomik nuqsonlari bo‘lgan shaxslar nogironligi muddatsiz davrga belgilanadi.
O‘zbekistonda inklyuziv ta’limni rivojlantirish uchun ko‘zi ojiz o‘qituvchilarni ta’lim tizimiga jalb etish muhim ahamiyatga ega. Ammo pedagogik faoliyatni amalga oshirishlari uchun ularga teng sharoit va imkoniyatlar yaratilganmi? Abdullo Abduxalilov va Dilmurod Yusupov o‘z tajribalari va pedagogik faoliyatdagi inklyuziyaning muvaffaqiyatli misollari asosida ushbu muammoni o‘rganishdi.
“Sharoit Plus” nogironlar jamoat birlashmasi nogironligi bo‘lgan shaxslarni munosib ish bilan ta’minlash uchun onlayn platformani ishga tushirdi. Loyihaning hamkorlari — Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi va YeXHT, loyiha BMTning ijtimoiy himoyani mustahkamlash Qo‘shma dasturi tomonidani qo‘llab-quvvatlanmoqda.
Senat Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi konvensiyani ratifikatsiya qildi. Shu bilan O‘zbekiston nogironlar uchun infratuzilmalarni takomillashtirish hamda ularning huquqlarini kafolatlash bo‘yicha xalqaro majburiyatlarni zimmasiga olmoqda.
Turli ko‘rinishdagi nogironligi bo‘lgan odamlar mehnat bozorida bundan oldin ham to‘siqlar va kamsitishlarga duch kelishgan. Pandemiya va qattiq karantin choralari ularning mehnat huquqlarini boshqalar bilan teng amalga oshirishga qanday ta’sir qildi? Dilmurod Yusupov maqolasi.
15 oktyabrda prezident «Nogironligi bo‘lgan shaxslarning huquqlari to‘g‘risida"gi yangi qonunni imzoladi. Mazkur qonun dastlab qabul qilingan — «O‘zbekiston Respublikasida nogironlarni ijtimoiy himoya qilish to‘g‘risida"gi qonun taqdirini takrorlamasligi hamda nogironlarning huquq va manfaatlarini haqiqatan ham himoya qilishi uchun qanday choralar ko‘rish kerak — Oybek Isoqov va Dilmurod Yusupov maqolasida.
Hozirgi kunda O‘zbekistonda 700 mingdan ortiq nogironligi bo‘lgan shaxslar istiqomat qilmoqda. Ularning 100 mingdan ortig‘i 16 yoshgacha bo‘lgan bolalardir. Senat ma’qullagan qonunga ko‘ra, endilikda nogironligi bo‘lgan shaxslar ta’lim olish, davolanish va boshqa masalalarda qator imtiyozlarga ega bo‘ladi.
Senat «Nogironligi bo‘lgan shaxslarning huquqlari to‘g‘risida"gi Qonunni ma’qulladi. Parlament yuqori palatasi raisi Tanzila Narbayeva mazkur yo‘nalishda amalga oshirilishi zarur bo‘lgan jihatlarga urg‘u berdi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting